Nikka là một công ty rượu whisky Nhật Bản có từ năm 1934. Người sáng lập công ty, Masataka Taketsuru, được nhiều người coi là cha đẻ của rượu whisky Nhật Bản, với công việc chưng cất rượu đã được gia đình thực hiện qua nhiều thế hệ trước khi công ty được thành lập.
Ban đầu lấy cảm hứng từ rượu Scotch, các nhà chưng cất rượu Nhật Bản đã nâng loại rượu này lên một tầm cao mới, giới thiệu nhiều loại hương vị và cách thể hiện độc đáo. Và không điều gì trong số này có thể thực hiện được nếu không có những đổi mới của Masataka Taketsuru, người sáng lập Nikka Whisky.
Những người hâm mộ whisky thế giới nói chung và whisky nhật bản nói riêng, không ai là không biết đến thương hiệu rượu whisky Nikka. Hãy cùng ruouxachtay.com khám phá lịch sử hãng rượu Nikka Whisky nhé!
Lịch Sử Hãng Rượu Nikka Whisky
Nikka whisky là một trong hai thương hiệu whisky lớn nhất tại Nhật Bản. Thương hiệu kia là Suntory. Truy tìm ngược dòng lịch sử thì phát hiện hai hãng rượu này lại có cùng một cội rễ. Hay nói một cách chính xác hơn từ cây Suntory mọc ra nhánh Nikka. Chuyện thế này: ông tổ của hãng Suntory lúc bấy giờ là Shinjiro Torii đã thuê ông Masataka Taketsuru vào năm 1923 để chịu trách nhiệm xây dựng lò chưng cất rượu Yamazaki. Sau đó ông nghỉ việc ở Suntory và chính thức thành lập hãng rượu của riêng ông mang tên Dainipponkaju mà sau này đổi tên thành Nikka (1952). Trước đó vào năm 1918, ông Taketsuru đã xuất ngoại qua đất nước Scotland, quê hương của rượu Sotch whisky để tầm sư học cách chưng cất rượu whisky mãi cho đến năm 1923 mới quay về Nhật để giúp Shinjiro Torii dựng lò chưng cất Yamazaki. Bởi thế ông được xem như là cha đẻ của whisky Nhật Bản bên cạnh hãng Suntory được xem như là chiếc nôi của whisky Nhật Bản. Cũng vì ảnh hưởng của whisky Scotch nên cách viết tiếng Anh tại Nhật vẫn là whisky trong khi tại Mỹ và Ái Nhĩ Lan lại viết là whiskey (thêm 1 chữ “e” vào).
Theo phong trào duy tân được nhà nước khuyến khích thời bấy giờ, chàng trai Taketsuru xuống tàu một mình bôn ba qua tận Scotland để tìm học những bí quyết chưng cất whisky để rồi làm rạng danh nước nhà với dòng whisky Nhật nổi tiếng thế giới sau này. Bởi thế ông được xã hội Nhật kính trọng và được tặng thưởng nhiều huy chương danh dự.
Trong website chính thức của hãng Nikka có lời giới thiệu rất chi tiết thân thế và cuộc đời của ông rất rõ như sau:
06/1895 sanh ra tại Takehara gần Hiroshima (cách 60km) sau đó tốt nghiệp trường trung học kỹ thuật ngành sản xuất thực phẩm lên men
03/1916 Vào làm việc tại nhà máy Settsu Sake Brewery
07/1916 Đi du học ở Anh Quốc và vào trường Đại Học Glassgow học ngành hóa học ứng dụng
11/1921 Nghỉ việc tại Settsu Sake Brewery do việc sản xuất rượu lúc đó bị cấm.
06/1925 Đi qua Pháp để tham quan tìm hiểu quy trình sản xuất rượu vang và whisky.
12/1925 Quay trở về Nhật
08/1931 Quay trở lại Anh và Pháp để nghiên cứu về rượu whisky và rượu vang táo
02/1932 Rời hãng Kotobukiya (tiền thân của hãng Suntory)
07/1934 Thành lập hãng Dainipponkaju
11/1943 Trở thành CEO của hãng Dainipponkaju
08/1952 Đổi tên hãng Dainipponkaju thành tên NIKKA whisky Distilling Co Ltd. vẫn giữ vai trò CEO của hãng này.
05/1956 Được nhận huy chương với dải ru-băng vàng.
02/1960 Được nhận huy chương với dải ru-băng xanh.
08/1962 Đi Châu Âu và Mỹ để tìm hiểu học hỏi thêm.
09/1963 Quay lại Anh để cùng liên kết nghiên cứu với hãng W&A Gibey.
02/1965 Trở thành công dân danh dự của vùng Yoichi-gun Yoichi-machi Hokkaido.
04/1969 Được nhận Order of the Sacred Treasure, Gold Ray with neck Ribbon
05/1970 Trở thành chủ tịch hội đồng quản trị của Nikka Whisky Distilling Co Ltd.
09/1970 Được nhận giải huân chương công trạng của hội đồng tỉnh Hokkaido
02/1972 Hiến tặng Taketsuru Schanze cho Yoichi-machi sau khi ông đổi tên thành Kasaya Schaze
08/1979 Từ trần ở tuổi 85. Được nhận huân chương danh dự và cúp bạc.
Hiện nay Nikka Distilling Co Ltd thuộc về tập đoàn Ashahi Breweries Ltd, một tập đoàn về sản xuất nước uống giải khát lớn nhất Nhật Bản.
Có một chi tiết không thấy đề cập trên đây, đó là tại Scotland ông đã gặp bà Jessie Roberta (Rita) và cưới bà ta làm vợ vào năm 1920. Sau đó bà theo chồng quay về Nhật để giúp chồng trong công việc nghiên cứu và kinh doanh whisky cho đến khi bà mất vào năm 1961. Cả hai vợ chồng được chôn cạnh nhau tại Yoichi, nơi họ đã chọn xây dựng lò chưng cất whisky đầu tiên cho hãng Nikka.
Quay lại câu chuyện xây dựng hãng rượu Nikka. Masataka Taketsuru xây dựng lò chưng cất tại Yoichi lấy tên là Yoichi Distillery vào năm 1934. Bẳng tất cả kinh nghiệm tích lũy được trong những năm tháng học hỏi và nghiên cứu tại Scotland, ông tuyên bố Yoichi mới chính là quê hương của whisky Nhật Bản. Yoichi nằm cách 50km về phía tây của thành phố Sapporo và phía nam của Hoikkaido. Nơi đây được bao bọc 3 phía là núi và 1 mặt là biển, nơi hoang sơ tinh khiết thích hợp cho việc chưng cất whisky. Lò này chuyên sản xuất rượu malt whisky. Whisky của lò này mạnh mẽ rất nam tính (rich and masculine), đậm đà, vị than bùn (peaty). Whisky ở đây có một mùi vị rất đặc trưng có được từ phương pháp chưng cất cổ truyền có từ xa xưa đó là nồi chưng cất được gia nhiệt bằng than đá. Phương pháp này hiện nay có rất ít người sử dụng, ngay cả tại Scotland.
Tiếp sau đó vào năm 1969, ông cho xây dựng một lò chưng cất thứ 2 tại Miyagi, Sendai lấy tên là Miyagikyo Distillery. Sendai nằm ở phía bắc của Honshu, được chọn do có khí hậu trong lành, độ ẩm thích hợp để ủ rượu và đặc biệt là nguồn nước ngầm tinh khiết ở đây được lọc tự nhiên qua một lớp than bùn trầm tích bao phủ trên mặt đất. Câu chuyện kể lại rằng ngày đó ông đi du lịch tham quan vùng đất này. Khi dừng chân tại một dải đất nằm giữa 2 con sông và bao quanh là núi đồi trùng điệp, ngay lập tức ông biết rằng đây là một nơi lý tưởng cho công việc chưng cất whisky. Nguồn nước tinh khiết, độ ẩm thích hợp, không khí khô sẽ cho là loại malt whisky nhẹ nhàng êm ái (solf and mild). Bên cạnh malt whisky, lò này cũng có sản xuất grain whisky – whisky lên men trực tiếp từ hạt ngũ cốc.
The Nikka Whisky Distilling Co Ltd. ngày nay liên tục lớn mạnh và có trụ sở chính tại thủ đô Tokyo. Năm 1989, hãng mua lại lò Ben Nevis Distillery tại Scotland. Một câu chuyện diệu kỳ về một chàng trai trẻ đi tầm sư học đạo tại quê hương của whisky rồi quay lại nước mình xây dựng cơ đồ. Thế rồi một ngày đẹp trời khi đủ thực lực, những người tiếp nối công việc đang dang dở của ông lại quay về nơi cũ mua lại một trong những lò chưng cất whisky cổ xưa nhất của Sotland (1825) còn hoạt động cho đến ngày nay. Không có nhiều tài liệu nói về lý do mua lại lò này nhưng chắc chắn rằng những bí quyết kinh nghiệm tích lũy lâu năm về chưng cất rượu whisky Scotch sẽ được đưa về áp dụng tại quê hương của whisky Nhật Bản.
Ngày nay nhiều người tin rằng tiếng tăm của Scotch whisky chẳng còn như xưa nữa. Rượu Scotch được sản xuất theo quy trình Scotch nhưng không phải được sản xuất tại quê hương Scotland nữa. Do vậy không thể đo lường đánh giá được tính truyền thống của dòng whisky này. Cũng không thể trách cứ được ai khi Cộng đồng Châu Âu đang cổ vũ cho một quốc gia Châu Âu không biên giới với một nền kinh tế mở. Minh họa cho sự việc này là câu chuyện về tập đoàn Diego chủ sở hữu thương hiệu Johnnie Walker quyết định đóng cửa lò chưng cất Kilmarnock, nơi xuất phát thương hiệu ông già chống gậy” và di dời đi nơi khác để hoạt động hiệu quả hơn. Thế nhưng đặc thù của whisky Nhật Bản lại hoàn toàn khác biệt. Rượu làm ra chủ yếu dùng cho tiêu thụ tại thị trường trong nước. Sự phát triển của dòng rượu whisky này bảo toàn tính truyền thống rõ rệt. Tạp chí Whisky Magazine đã làm một số cuộc điều tra nghiên cứu mà ở đó họ bày ra một số mẫu whisky thuộc hàng ngon nhất của Scotland và để lẫn trong ấy một số whisky của Nhật Bản mà không có nhãn hiệu (blind test) rồi mời các chuyên gia về nếm rượu thử cho điểm. Một điều ngạc nhiên là tất cả các whisky Nhật mà đa số là từ 2 lò Yoichi và Yamazaki đều có điểm cao hơn so với whisky Soctch.
Những Nhà Máy Chưng Cất Rượu Thuộc Sở Hữu Nikka
- Yoichi Distillery
- Miyagikyo Distillery
- Nishinomiya Distillery
- Tochigi Distillery
- Ben Nevis Distillery (UK)
Nhà máy chưng cất rượu Yoichi
Hòn đảo phía bắc Hokkaido là nơi Masataka tìm thấy địa điểm lý tưởng để xây dựng Yoichi, một nhà máy chưng cất được xây dựng theo truyền thống thuần khiết nhất của Scotland.
Đối với nhà máy chưng cất đầu tiên của mình, Masataka Taketsuru tìm kiếm những điều kiện tương tự như Scotland, nơi ông đã tự học mọi thứ về cách làm rượu whisky.
Yoichi được thành lập vào năm 1934, tại một thị trấn ven biển nhỏ cùng tên.
Vị trí đặc biệt này được hưởng lợi từ khí hậu lạnh, khắc nghiệt và các bãi than bùn địa phương ban đầu là nguồn gốc của các ghi chú than bùn của Yoichi, trong khi gió biển mặn để lại dấu ấn của nó đối với những loại rượu whisky có đặc tính không thể phủ nhận này.
Nhà máy chưng cất rượu Miyagikyo
Sau thành công của Nikka Whisky, và để có thể tiếp cận với nhiều phong cách rượu whisky mạch nha hơn nữa nhằm nâng cao độ phức tạp của các loại hỗn hợp của mình, bước tiếp theo của Masataka là xây dựng một nhà máy chưng cất mạch nha thứ hai ở phía bắc đảo Honshu của Nhật Bản.
1969 Nhà máy chưng cất rượu Miyagikyo được hoàn thành ở quận Miyagi.
Trái ngược hoàn toàn với điều kiện ven biển khắc nghiệt của Yoichi, những ngọn đồi thoai thoải và những khu rừng yên bình của vùng Miyagi nổi tiếng với không khí trong lành và nguồn nước đặc biệt sạch, điều này cuối cùng đã thuyết phục được Taketsuru sau 3 năm tìm kiếm địa điểm lý tưởng. Nhà máy chưng cất rượu Miyagikyo được xây dựng trong một thung lũng ở trung tâm của môi trường tự nhiên này, từ đó các loại rượu whisky tạo nên sự sang trọng và tinh khiết của chúng.
Để thể hiện tốt nhất các đặc điểm của vị trí đặc biệt này, nhà máy chưng cất Miyagikyo được hưởng lợi từ những cải tiến mới nhất để cung cấp khả năng kiểm soát tối ưu cho quy trình sản xuất. Các nồi chưng cất được làm nóng bằng hơi nước, ở nhiệt độ thấp để đảm bảo quá trình chưng cất mềm và nhẹ nhàng.
Những Sản Phẩm Rượu Của Hãng Nikka
Hiện nay trên website chính thức của hãng công bố 4 nhóm sản phẩm như sau:
- Malt whisky: whisky được lên men từ malt. Nhóm này được chia làm 2 nhánh: single malt (nhiều malt whisky từ một lò được phối với nhau) và pure malt (nhiều malt whisky từ nhiều lò được phối với nhau). Đây là một nhóm lớn được chia thành nhiều dòng khác nhau:
Taketsuru Pure Malt: dòng rượu này được vinh dự mang tên của ông tổ. Được làm từ malt của lúa mạch và được xem như là tiền thân của tất cả các loại whisky khác. Dòng Taketsuru Pure Malt có các hạng rượu: 21 Years, 17 Years và 12 Years. Tất cả đều có nồng độ rượu 43%
Taketsuru Pure Malt
Single Malt Yoichi: dòng này được chưng cất và ủ tại lò Yoichi thuộc tỉnh Hoddkaido. Như đã nói ở trên, lò này vẫn còn giữ truyền thống chưng cất kiểu xưa bằng than đá từ những ngày đầu hoạt động của lò này. Đặc điểm rượu của lò này mạnh mẽ và nam tính. Dòng này có các hạng rượu: 20 Years, 15 Years, 12 Years, 10 Years và Single Malt (không in tuổi ủ)
Single Malt Yoichi
Single Malt Miyagokyo: dòng này được chưng cất và ủ tại lò Miyagikyo thuộc tỉnh Senkai. Lò này dùng kỹ thuật chưng cất gia nhiệt bằng hơi nước nên tạo ra một dòng rượu có đặc tính khác với rượu từ lò Yoichi. Đặc điểm rượu của lò này nhẹ nhàng êm ái hương vị sang trọng. Dòng này có các hạng rượu: 15 Years, 12 Years, 10 Years và Single Malt (không in tuổi ủ)
Single Malt Miyagikyo
Pure Malt: như đã phân loại từ trên dòng này dùng nguyên liệu malt whisky từ cả hai lò trên để phối trộn. Dòng này có các loại sau: Pure Malt Black với nguyên liệu đa phần lấy từ lò Yoichi, Pure Malt Red với đa phần nguyên liệu lấy từ lò Miyagikyo và Pure Malt White với đa phần nguyên liệu có nguồn gốc từ Islay thuộc Scotland.
Pure Malt
- Blended whisky: whisky phối trộn giữa malt whisky (chỉ lên men từ malt của lúa mạch) và grain whisky (lên men từ bắp). Đa số các loại whisky của Nhật và Scotch đều từ nhóm này. Hiện nhóm này có 10 dòng sản phẩm:
(1) Black Nikka Clear
(2) Black Nikka
(3) Super Nikka
(4) From the Barrel
(5) Tsuru 17 Years
(6) All Malt
(7) The Blend
(8) Malt Club
(9) G&G White Bollte
(10) Hi Nikka
- Single Cask whisky: whisky có nguồn gốc xuất phát từ một thùng duy nhất (thuần không phối trộn). Loại này cho phép người uống có thể thưởng thức sự khác biệt của rượu có nguồn gốc từ các thùng ủ khác nhau. Chia làm 2 dòng sản phẩm lấy từ 2 lò khác nhau:
Single Cask Yoichi
Single Cask Miyagikyo
- Brandy: điều ngạc nhiên là Nikka cũng quan tâm đến dòng brandy. Sản phẩm duy nhất mang tên “Nikka Brandy” được phối trộn từ rượu cognac nguyên chất (nhập về sao thì giữ nguyên vậy không pha loãng) phối trộn với rượu brandy làm từ táo, để tôn vinh quy trình chưng cất rượu lên men từ táo được phát triển từ vài thập kỷ nay của Nikka.
Nikka Brandy
Bảng vàng thành tích của của hãng rượu Nikka này không thua gì hãng Suntory, nếu không muốn nói là “cộm cán” hơn rất nhiều.
Nhìn vào bảng vàng sẽ nhận biết rằng dòng rượu dùng để mang đi đấu xảo tại các cuộc thi quốc tế chiếm chủ yếu là dòng Taketsuru Pure Malt 12 Year, 17 Year và 21 Years
10 Điều Bạn Nên Biết Về Nikka Whisky
Câu chuyện bắt đầu từ hơn 100 năm trước.
Lịch sử rượu whisky Nhật Bản không thể không kể đến Masataka Taketsuru, người sáng lập Nikka Whisky. Cùng với người sáng lập Suntory Shinjiro Torii, Taketsuru được coi là một trong những cha đẻ của rượu whisky Nhật Bản. Câu chuyện của Taketsuru – và của toàn bộ danh mục rượu whisky Nhật Bản – bắt đầu vào năm 1918, khi ông đến Scotland để học đại học.
Nikka được truyền cảm hứng từ những chuyến du học châu Âu của Taketsuru.
Khi ở Scotland, Taketsuru học hóa học và làm việc với tư cách là người học việc của một nhà chưng cất rượu – khơi dậy niềm đam mê của anh ấy đối với rượu whisky Scotch, thứ mà anh ấy chắc chắn đã mang về Nhật Bản. Từ đó, Taketsuru đặt mục tiêu tạo ra loại rượu whisky mạch nha “thực sự” đầu tiên ở Nhật Bản.
Nikka là kết quả của một mối quan hệ hợp tác đã tan rã.
Hai bộ óc nổi tiếng nhất đằng sau sự ra đời của rượu whisky Nhật Bản, Masataka Taketsuru và Shinjiro Torii, ban đầu đã hợp tác để tạo ra loại rượu whisky mạch nha đầu tiên của Nhật Bản. Tuy nhiên, cả hai không đồng ý về hương vị mà họ muốn hướng tới — Taketsuru muốn tạo lại một loại rượu whisky kiểu Scotch truyền thống hơn, trong khi Torii nhắm đến việc tạo ra một loại rượu ít mùi than bùn và dễ uống hơn đối với người tiêu dùng Nhật Bản. Sự bất đồng đã dẫn đến việc giải thể quan hệ đối tác của họ vào năm 1934.
Nikka Whisky là một trong những loại rượu whisky đầu tiên được sản xuất tại Nhật Bản.
Khi Torii và Taketsuru đường ai nấy đi, cả hai đã tạo ra hai nhà máy chưng cất rượu whisky Nhật Bản đầu tiên trong lịch sử, lần lượt là Suntory và Nikka.
Người sáng lập của Nikka được sinh ra trong gia tộc nghành rượu sake.
Taketsuru không phải là thành viên đầu tiên trong gia đình làm việc trong ngành đồ uống. Thay vào đó, anh ta là người thừa kế của một đế chế sản xuất rượu sake lớn ở Hiroshima.
Nikka làm nhiều hơn không chỉ có rượu whisky.
Mặc dù nổi tiếng nhất với rượu whisky, Nikka cũng chưng cất cả rượu gin và rượu vodka dưới dây chuyền Coffey. Rượu gin Nikka Coffey đã được VinePair ca ngợi vì tính linh hoạt của nó, và là một yếu tố dự báo về những loại rượu gin chất lượng cao hơn nữa sẽ ra khỏi Nhật Bản.
Nikka Whisky được sản xuất tại hai nhà máy chưng cất của Nhật Bản.
Hai nhà máy chưng cất của Nikka – Miyagikyo và Yoichi – sản xuất rượu whisky với hai hương vị rất khác nhau. Yoichi, nằm trên đảo Hokkaido, có biểu cảm như gỗ sồi, than bùn. Miyagikyo, nằm trên đảo Honshu, sản xuất rượu whisky trái cây tươi hơn. Điều này cho phép tạo ra nhiều loại hương vị trong biểu thức của Nikka 17yo.
Taketsuru mang Scotland đến Nhật Bản.
Vì nhiệm vụ của Taketsuru là tạo ra một loại rượu whisky Nhật Bản có hương vị tương tự như rượu Scotch, nên anh ấy cần phải sao chép khủng bố của đất nước để có độ xác thực tối đa. Do đó, Nhà máy chưng cất Yoichi được chọn là địa điểm đầu tiên sản xuất Nikka. Ở đó – gần biển, được bao quanh bởi những ngọn núi và có khí hậu mát mẻ – các kiểu thời tiết giống như ở Scotland.
Nguồn nước của nhà máy chưng cất Miyagikyo được đặt tên một cách hữu duyên.
Miyagikyo, nhà máy chưng cất mới hơn của Nikka được xây dựng vào năm 1969, được bao quanh bởi những ngọn núi và hai con sông. Nhà máy chưng cất sử dụng một trong những con sông này làm nguồn nước – một con sông tình cờ được đặt tên là Nikkawa.
Nikka có một gia đình nổi tiếng.
Khi bạn uống Nikka, bạn đang ở trong một công ty tốt. Nikka trở thành công ty con của Asahi Group Holdings – 60% vào năm 1954 và 100% vào năm 2001 – công ty cũng sở hữu các thương hiệu đồ uống lớn như Peroni, Asahi Super Dry và Kirin Brewing Company.
Lời Kết
Masataka Taketsuru qua đời chỉ 10 năm sau khi xây dựng Miyagikyo, ở tuổi 85. Trong tâm trí của người Nhật, ông mãi mãi là cha đẻ của rượu whisky Nhật Bản, và cho đến ngày nay, tinh thần của Taketsuru vẫn tiếp tục sống qua Nikka Đội ngũ rượu whisky, những người tiếp tục cho ra đời những sản phẩm đóng chai đổi mới, trong khi vẫn trung thành với triết lý của Taketsuru và tìm kiếm sự xuất sắc.
Sau khi sản phẩm đóng chai Yoichi được trao danh hiệu “Best of the Best – Tốt nhất trong số tốt nhất” trong một cuộc nếm thử mù quốc tế do Whisky Magazine – Tạp chí Whisky tổ chức vào năm 2001 – lần đầu tiên một loại rượu whisky không phải của Scotland nhận được vinh dự này – sự công nhận về chất lượng của mạch nha và hỗn hợp mạch nha Nhật Bản vẫn tiếp tục để phát triển giữa các chuyên gia trong ngành, cũng như những người sành sỏi và đam mê rượu whisky, biến Nikka trở thành thương hiệu rượu whisky Nhật Bản được bán rộng rãi nhất ở châu Âu.
Taketsuru chắc chắn sẽ rất vui khi biết rằng rượu whisky của mình đã thu hút được lượng lớn người hâm mộ ở Châu Âu, vùng đất nơi tất cả bắt đầu.
Tại sao tin tưởng ruouxachtay.com?
Ruouxachtay.com – Cham Vào Đam Mê
Trăm Nghe Không Bằng Một Thấy
Hàng Ngàn Khách Hàng Của ruouxachtay.com